Laat studenten bewegen, vergroot de groepsdynamiek
Door Jet ter Halle
“Nederlanders kampioen stilzitten”, “Nederlanders zitten veel, jongeren het meest”. Zomaar een paar berichten, die de afgelopen maanden de media passeerden. Dit zijn toch wel schrikbarende signalen. De laatste jaren is het belang van bewegen steeds meer inzichtelijk gemaakt door diverse onderzoeken. Hoe zit het eigenlijk met onze studenten? Ik heb het e
ens nagezocht. En wat blijkt?
Het RIVM heeft in samenwerking met VeiligheidNL en het CBS (2015) onderzoek gedaan naar de leefstijl van Nederlands waaronder het zitgedrag. Studenten zitten gemiddeld het meest. Studenten (12-20 jaar) zitten op een dag gemiddeld 10,4 uur! Dat is echt veel te lang.
We weten al LANG dat zo lang stil zitten niet goed is, dat beweging het leren stimuleert, maar HOE doe je dat dan met je studenten? Hoe zorg je ervoor dat ze in beweging komen?
In mijn trainingen zet ik vaak energizers in. Dat is soms best spannend want hebben docenten daar wel zin in? Ze voelen zich vaak toch een beetje ongemakkelijk. Elke keer werkt het toch weer als een trein: docenten doen mee, er wordt gelachen, er is even bewogen én ze kunnen het zelf ook gebruiken in hun lessen! Bovendien zorgt bewegen voor meer alertheid en focus.
Dus, wees niet bang en gebruik energizers. Het nieuwe studiejaar komt er weer aan en dan is het altijd weer tijd om met elkaar kennis te maken. Bewegen en kennismaken is vaak een winning combination! Hierbij een paar leuke energizers die je kunt inzetten:
‘De bad eendjes race’
Eigenlijk is dit gewoon ouderwets boter-kaas-eieren spelen. In het bewegingsonderwijs doen ze deze al tijdens de les, simpel om ook in je lokaal te doen! Deze energizer heeft een competitie-element.
- Maak teams van 3-5 studenten
- Zorg ervoor dat je een lijn hebt waar de studenten achter kunnen staan (start)
- Maak een speelveld van 9 vellen papier of teken het met krijt.Per twee teams heb je één speelveld. Heb je 4 teams moet je dus twee ‘speelvelden’ creëren.
- Zorg voor verschillende of gekleurde attributen zoals badeendjes (kan ook met 3 pennen, 3 whitebord stiften)
- Zet de teams achter de lijn (naast elkaar) in een treintje (achter elkaar)
- Bij het startsignaal mogen de nummers 1 rennen om het eerste badeendje neer te leggen op 1 van de 9 vlakken, dan volgen de nummers 2 en 3. De eerste drie studenten mogen het badeendje niet verplaatsen. Het doel: als eerste team drie op een rij te krijgen (schuin/horizontaal/verticaal). Als er nog niet drie dezelfde attributen op een rij liggen dan mogen de studenten bij elke keer als ze naar het speelveld rennen 1 badeendje verplaatsen en dan tikken ze de volgende student uit hun team weer aan middels een ‘high five’ en kan de volgende weer een eendje verplaatsen om drie op een rij te krijgen.
Check hier het filmpje als voorbeeld: https://www.youtube.com/watch?v=zUFOCzFBMDo
‘1,2,3 en lachen maar’
Je komt snel in beweging en het is heel makkelijk te organiseren én hierbij wordt er altijd gelachen!
- Maak tweetallen en ga tegenover elkaar staan
- Student A zegt 1, student B zegt 2, student A zegt 3, student B zegt 1. Dit doe je z.s.m. achter elkaar.
- Daarna verandert 1 in: stamp met je rechterbeen op de grond (A= stamp, B=2, A=3, B=stamp etc.)
- Daarna verandert 2 in: klap in je handen (A=stamp, B=klappen, C=3 etc.)
- Daarna verandert 3 in: zeg “sssssss” (A=stamp, B=klappen, C= “sssss” etc.)
- Vervolgens laat je ze weer 1,2,3 tellen. Gaat dit nu makkelijker en sneller? Missie geslaagd!
- Je kunt hier zelf natuurlijk eindeloze variaties op bedenken.
‘Weg met die stok’
- Maak een groep van ongeveer 6-10 studenten, twee rijen tegenover elkaar (zie plaatje hieronder)
- Geef ze een stok, lat of hoepel
- Vertel wat je doet: “Ik leg zo meteen deze (stok/lat/hoepel) op jullie wijsvingers en de taak is om hem te laten zakken tot op de grond. Er zijn twee regels: je moet met beide wijsvingers contact houden met de lat en je mag hem niet tussen je vingers klemmen”.
- Geef aan dat ze mogen praten (kun je in het vervolg evt. zonder praten doen).
- De stok/lat zal omlaag gaan. Je kunt ook kijken of ze de stok/lat/hoepel omhoog kunnen krijgen. Wat is het verschil?
- Je kunt meerdere teams maken of je laat een andere groep studenten observeren. Check goed of de stok van de wijsvingers verdwijnt (laat snel los of mensen hebben de neiging om hun vingers eromheen te klemmen)
Je kunt veel ontdekken over jouw groep met dit spel. Het kan zijn dat mensen ‘er klaar mee’ zijn, vandaar de uitspraak: ‘weg met die stok’. Je kunt ook dit filmpje bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=YuZbNvYPzFM
‘Geef de klap door’
Deze kan met de gehele groep en is simpel te organiseren. Het gaat hierbij om het groepsproces (lukt het ons om dit ritme helemaal rond te laten gaan).
- Maak een grote kring waarin jouw studenten staan
- Klap in een duidelijk ritme in je handen, herhaal dit ritme een aantal keer en geef dan de klap door aan de student naast je.
- Deze student klapt in hetzelfde ritme en geeft deze weer door aan zijn buurman.
- Het doel is om dit klap ritme de kring rond te laten gaan.
- Gelukt? Laat dan iemand anders een ander ritme bepalen en probeer het nog een keer. Zorg ervoor dat het ritme duidelijk is door het een paar keer voor te laten doen zodat iedereen het nieuwe ritme te pakken heeft.
Verder kan het ook heel simpel:
- Varieer in je opstelling tijdens de lessen, laat studenten de opstelling maken.
- Hang flappen op in de klas en laat ze daar per groep uitwerkingen noteren (staand).
- Zet de stoelen op de tafels en vervolg de les staand Je staat achter de tafel en je kunt je notitieblok of laptop op de stoel zetten. Deze heb ik zelf uitgeprobeerd als docent.. Mijn inspiratie komt uit Finland.
- Als je een quiz doet, een vraag stelt, een stelling voorlegt: vraag studenten te gaan staan als ze het oneens zijn, een antwoord weten of hang in elke hoek A-B-C-D op als je een quiz of toetsvragen met ze bespreekt.
- Als er iets uitgedeeld of opgehangen moet worden (laat het ze zelf doen).
Heb je zelf leuke energizers? Deel zet hieronder met collega’s!
